تمیز کردن موتور ماشین یکی از مهم ترین اقداماتی است که بسیاری از رانندگان برای حفظ سلامت و زیبایی خودرو خود انجام می دهند. اگرچه این کار در نگاه اول تنها به منظور زیبایی و پاکیزگی انجام می شود، اما در واقع تأثیر مستقیمی بر عملکرد فنی و دوام پیشرانه دارد. در روزهای ابتدایی نگهداری از خودرو، شاید بسیاری متوجه لزوم شستن موتور ماشین نباشند؛ اما با گذشت زمان، لایه ای از چربی، گردوغبار و رسوبات روی قطعات مختلف انباشته می شود که می تواند منجر به فرسایش قطعات و حتی افزایش دمای موتور در هنگام کار شود. در این مقاله از نیاز مردم تمامی نکاتی که باید درباره تمیز کردن موتور ماشین بدانید به صورت جامع و کاربردی بررسی شده است.
چرا موتور ماشین را تمیز کنیم؟
قطعات موتور در طول زمان به دلیل پاشش روغن، نشتی مایعات یا حتی آلودگی های محیطی، کثیف و چرب می شوند. این چربی ها نه تنها ظاهر نامطلوبی به موتور می دهند، بلکه مانعی برای تماس مناسب هوا با قطعات فلزی محسوب می شوند. تماس ناکافی هوا با قطعات فلزی باعث افزایش حرارت آن ها و در نتیجه داغ شدن بیش از حد موتور خواهد شد. به همین خاطر، تمیز کردن موتور ماشین به خنک ماندن پیشرانه در زمان کار کمک می کند و طول عمر قطعات داخلی را افزایش می دهد.
از سوی دیگر، وجود آلودگی روی بدنه موتور می تواند عیب یابی را بسیار دشوار کند. تصور کنید که نشتی روغن یا مایع خنک کننده ای در موتور شما رخ داده، اما به دلیل انباشته بودن چربی ها، محل دقیق نشتی قابل تشخیص نباشد. شستن موتور ماشین قبل از بررسی این گونه ایرادات، دید فنی بهتری به مکانیک می دهد.
آیا شستن موتور ماشین همیشه کار درستی است؟
اگر شما روش های اصولی شست و شوی موتور ماشین را رعایت نکنید، ممکن است دچار خسارت های جدی شوید. بسیاری از سنسورها، کابل ها، اتصالات الکتریکی و قطعات حساس در موتور در برابر آب بسیار آسیب پذیر هستند. استفاده مستقیم از شلنگ آب یا مواد خورنده می تواند باعث سوختن سنسورها، خرابی ECU یا حتی بروز اتصال کوتاه شود.
در نتیجه، باید توجه داشت که موتور شویی تنها زمانی باید انجام شود که واقعا ضروری است و حتما به روش های ایمن صورت بگیرد. اگر صرفا گرد و غبار روی قطعات مشاهده می شود، یک پارچه میکروفیبر خشک می تواند بهترین راه برای تمیز کردن موتور ماشین باشد.
اصول اولیه تمیز کردن موتور ماشین
قبل از اینکه اقدام به شستن موتور ماشین کنید، باید چند نکته مهم را رعایت کنید. اول از همه، موتور باید کاملا سرد باشد. اگر موتور داغ باشد، تماس ناگهانی با مواد شوینده یا بخار ممکن است به ترک خوردن قطعات فلزی یا حتی سوختن برخی از اجزا منجر شود.
نکته مهم دیگر، جدا کردن کابل مثبت باتری و ایزوله سازی قطعات برقی با پلاستیک یا نایلون است. این کار برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به بخش های الکترونیکی حیاتی در زمان شست و شوی موتور ماشین انجام می شود. در غیر این صورت ممکن است پس از اتمام کار، خودرو شما دیگر روشن نشود.
تمیز کردن موتور ماشین با بخارشوی
یکی از روش های ایمن برای تمیز کردن موتور ماشین استفاده از بخارشوی است. دستگاه بخارشوی با تولید بخار در دمای بالا، چربی ها و آلودگی ها را از سطح قطعات جدا می کند بدون آنکه نیازی به تماس مستقیم با آب داشته باشید. این روش در بسیاری از کارواش های حرفه ای نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
حرارت بالا نه تنها به جداسازی چربی ها کمک می کند، بلکه باعث ضدعفونی شدن سطح موتور نیز می شود. نکته مهم در استفاده از بخارشوی، تنظیم فشار پایین بخار است. اگر فشار بالا باشد، امکان نفوذ رطوبت به داخل اتصالات و بخش های حساس موتور وجود دارد.
بعد از اتمام موتور شویی با بخار، حتما از یک دستمال میکروفیبر خشک برای پاک کردن سطح استفاده کنید و چند ساعت به موتور زمان دهید تا کاملا خشک شود. روشن کردن موتور بلافاصله پس از شست و شوی موتور ماشین با بخار، اشتباهی رایج و خطرناک است.
شستن موتور ماشین با مواد نانو
در سال های اخیر استفاده از مواد نانو برای شستن موتور ماشین بسیار رایج شده است. این مواد به خاطر فرمولاسیون خاصی که دارند، همزمان با پاک کنندگی بالا، آسیبی به قطعات وارد نمی کنند. ویژگی بارز این محلول ها، خاصیت آب گریزی آن هاست که از نفوذ رطوبت به درون قطعات جلوگیری می کند.
برای استفاده از این محلول ها، باید آن ها را با نسبت مشخصی با آب رقیق کرده، سپس با اسپری روی موتور پاشید. پس از چند دقیقه که مواد با آلودگی ها واکنش نشان دادند، با استفاده از برس نرم یا مسواک مخصوص، سطح قطعات را پاک کنید. در نهایت، با یک دستمال نم دار یا بخارشوی می توانید باقی مانده آلودگی را پاک نمایید.
در انتخاب مواد نانو باید دقت زیادی داشت. متاسفانه محصولات تقلبی زیادی در بازار وجود دارد که نه تنها تأثیری در تمیز کردن موتور ماشین ندارند، بلکه ممکن است باعث کدر شدن یا خرابی سطح قطعات شوند.
پرهیز از شست و شوی موتور ماشین با مواد خطرناک
شاید در فضای مجازی و بین افراد مختلف، توصیه هایی مانند استفاده از نوشابه، وایتکس، بنزین یا گازوئیل برای موتور شویی شنیده باشید. اگرچه این مواد قدرت پاک کنندگی بالایی دارند، اما استفاده از آن ها به شدت خطرناک و غیرحرفه ای است.
بنزین و گازوئیل قابلیت اشتعال بالایی دارند و همچنین موجب باقی ماندن لایه های روغنی روی قطعات می شوند. این موضوع می تواند باعث جذب بیشتر گردوغبار و آلودگی در آینده شود. از طرف دیگر، وایتکس به دلیل خاصیت خورندگی خود می تواند به پلاستیک ها و اتصالات آسیب جدی وارد کند. نوشابه نیز به دلیل خاصیت اسیدی، شاید چربی ها را پاک کند، اما مواد قندی موجود در آن پس از خشک شدن به صورت رسوب باقی می مانند.
فلاش کردن موتور؛ مکملی برای تمیزکاری درونی
برخلاف سایر روش های تمیز کردن موتور ماشین که بیشتر به ظاهر بیرونی موتور می پردازند، فلاش کردن موتور مربوط به پاکسازی درونی پیشرانه است. رسوبات و ذرات معلق در مسیر روغن کاری، به مرور زمان تجمع پیدا می کنند و مسیر جریان روغن را مسدود می کنند. این موضوع باعث می شود روغن نتواند وظایف خود در خنک کاری و روان سازی را به درستی انجام دهد.
در زمان تعویض روغن، می توان با افزودن محلول مخصوص فلاش، تمام رسوبات و آلودگی های داخلی را خارج کرد. این فرآیند باعث بهبود عملکرد داخلی موتور می شود و در کنار شستن موتور ماشین، به عنوان مکملی مفید عمل می کند.
نکات پایانی
در پایان باید مجدداً تأکید کنیم که تمیز کردن موتور ماشین تنها در صورت لزوم و با رعایت کامل نکات ایمنی باید انجام شود. اگر تصمیم دارید این کار را به کارواش بسپارید، حتما در انتخاب مکان مورد نظر دقت کنید. کارواش هایی که تجربه کافی در شست و شوی موتور ماشین ندارند، ممکن است خسارات جبران ناپذیری به خودروی شما وارد کنند.
اگر هم تمایل دارید این کار را خودتان انجام دهید، پیشنهاد می شود از بخارشوی یا مواد نانو با کیفیت استفاده کنید. همچنین، حتما تمام بخش های برقی را با دقت ایزوله کنید و بعد از پایان کار، زمان کافی برای خشک شدن موتور اختصاص دهید.