راه های پیشگیری از آرتروز زانو یکی از شایع ترین عوارض مفصلی آرتروز زانو است. این بیماری در اثر ساییدگی و تخریب غضروف این ناحیه ایجاد میشود. این عارضه ابتدا با علائم خفیفی خود را نشان می‌دهد. اما به مرور زمان علائم آن شدت یافته و مشکلات جدی تری از قبیل ناتوانی در حرکت، درد شدید، تغییر شکل زانو و خارهای استخوانی برای فرد به وجود می آورد. با روش های مختلفی می توان از بروز این بیماری جلوگیری کرد.
تعریف آرتروز زانو و علائم آن
مفصل زانو جزء بزرگ‌ترین مفاصل بدن می باشد. این مفصل از غضروف، استخوان، مایع مفصلی، لیگامان و تاندون تشکیل شده است. غضروف سر استخوان ها را پوشش می دهد. وظیفه غضروف تسهیل حرکت استخوان های موجود در محدوده مفصلی است. از دیگر وظایف غضروف می توان به نقش ضربه گیر آن اشاره کرد. در واقع غضروف سبب کاهش فشار وارده بر مفصل زانو می شود. در برخی موارد لایه غضروفی به دلایل مختلفی تخریب می شود. به فرایند تخریب و فرسودگی غضروف آرتروز زانو می گویند.
علائم این عارضه شامل درد، سفتی، خشکی، قرمزی، صدا دادن و احساس داغی است. به محض بروز هر کدام از این علائم باید نسبت به درمان آن اقدام کرد. در غیر اینصورت مشکلات جدی تری از قبیل کاهش دامنه حرکتی زانو، ضعف عضلات و ناتوانی در راه رفتن برای فرد به وجود می آید.
راه‌های پیشگیری از آرتروز زانو
عوامل مختلفی در بروز این بیماری موثر هستند. از این عوامل می توان به افزایش سن، افزایش وزن، بیماری، فعالیت‌های سنگین و مداوم، حرکات نامناسب، ضربه و شکستگی، عفونت و ژنتیک اشاره کرد. با رعایت برخی نکات می توان شدت علائم و سرعت پیشروی بیماری را کاهش داد. راه های پیشگیری از آرتروز زانو شامل اصلاح رژیم غذایی، متعادل سازی وزن، اصلاح حرکات روزانه، انجام صحیح حرکات ورزشی و تقویت عضلات محدوده مفصل زانو با استفاده از حرکات ورزشی است.
کاهش وزن
در گذشته بیشتر افراد مسن درگیر این عارضه می شدند. در حالیکه امروزه سن ابتلا به این بیماری به زیر 20 سال رسیده است. می توان گفت سبک نادرست زندگی دلایل اصلی ابتلا به این بیماری به حساب می آید. افزایش وزن و چاقی یکی از مصادیق سبک نادرست زندگی است. براساس تحقیقات انجام شده میزان ابتلای افراد چاق به آرتروز زانو نسبت به سایر افراد با وزن متعادل بیشتر است.
در افراد چاق فشار بیشتری به لایه های غضروفی وارد می شود. از طرفی چربی های انباشته شده در افراد چاق سبب تولید پروتئین سیتوکین می شوند. سیتوکین سبب التهاب مفاصل مختلف بدن می شود. در نتیجه عملکرد سلول‌های غضروفی تغییر یافته و تخریب می شوند. هورمون لپتین در افراد چاق نسبت به سایر افراد بیشتر است. بد نیست بدانید که این نوع هورمون در بروز آرتروز زانو نقش موثری دارد. بنابراین کاهش وزن به میزان 5.5 کیلوگرم 50 درصد احتمال ابتلا به آرتروز را کم می کند.
تقویت عضلات محدوده ران
راه های پیشگیری از آرتروز زانو در برخی مواقع آرتروز زانو بر اثر ضعف عضلات پیرامون مفصل از قبیل عضله چهار سر ران به وجود می آید. برای پیشگیری و درمان باید حرکات ورزشی تقویت کننده عضلات ران را انجام دهید. توجه داشته باشید که انجام تمریناتی مناسب است که کمترین فشار را به زانو بیاورد. از ورزش های مناسب می توان به شنا و دوچرخه سواری اشاره کرد. شما باید تمرینات را زیر نظر فیزیوتراپ انجام دهید. احساس درد پس از انجام ورزش کاملا طبیعی است. سرما و گرما درمانی و یا مصرف داروهای مسکن در کاهش درد مفصلی بسیار موثر هستند.
درمان آسیب‌دیدگی‌های مفصلی یک راه برای جلوگیری از آرتروز زانو
راه های پیشگیری از آرتروز زانو در اغلب موارد این عارضه بر اثر انحراف در مفصل یا وجود یک ضایعه به وجود می آید. برای مثال افراد مبتلا به پاهای پرانتزی، پاهای ضربدری و خارهای استخوانی بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز زانو قرار دارند، زیرا فشار بیشتری به زانوی آن ها وارد می شود. بد نیست بدانید که آسیب دیدگی زانو در دوران جوانی خطر ابتلا به آرتروز را سه برابر افزایش می دهد. در اینصورت باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با تکیه بر تخصص و دانش خود بهترین روش درمانی را پیشنهاد می کند. معمولا پزشک ابتدا روش های غیر تهاجمی جهب بهبود وضعیت بیمار توصیه می کند. در صورت خوب نشدن بیمار مناسب ترین روش جراحی را برای بیمار تجویز می کند. توجه داشته باشید که تخصص، تجربه و مهارت پزشک نقش موثری در درمان دارد.
